جوان آنلاین: در گذشته سینمای ما به سمتی رفته بود که چند فیلم اجتماعی و چند فیلم دفاع مقدسی ساخته میشد و تمام، اما حالا سیاستگذار حوزه فرهنگ و سینما میگوید ما سلایق مختلفی داریم و تمام سینمای ایران در سینمای اجتماعی خلاصه نمیشود.
سینمای اجتماعی کاملاً فعال است و کارگردانان با سوژههای اجتماعی در حال تولید فیلم هستند و هیچ چیز خاصی دیده نمیشود. فقط یکسری دوستان در رسانهها اعلام میکنند سینمای اجتماعی ضعیف شده در حالی که اصلاً چنین اتفاقی نیفتاده است.
قبلاً سینمای ایران دو یا سه ژانر داشت، اما من معتقد به سینمای تکژانر نیستم و میگویم همه ژانرها باید احیا شود. تمام ژانرهای سینمایی برای من حائز اهمیت است و امروز هم فیلمسازان سراغ تمام ژانرها رفتهاند. ما از سال اول سیاستگذاری کردیم و گفتیم باید به ژانرهای متعددی توجه شود.
الان ببینید فیلمسازان در تمام ژانرها در حال فیلم ساختن هستند. البته سینمای اجتماعی تعاریف مختلفی دارد و باید به آن توجه کرد، یعنی فیلم دفاع مقدسی مثل «شیار ۱۴۳» فیلم اجتماعی نیست؟
اگر دوستان میگویند فیلم اجتماعی خاصی مدنظرشان است، یک بحث دیگری دارد، ولی وقتی میگویند فیلم اجتماعی ساخته نمیشود، اول باید فیلم اجتماعی را تعریف کنند.
در سینمای خانواده هم همین تعاریف گوناگون وجود دارد. وقتی ما در «موقعیت مهدی» در بهترین شکل خانواده را میبینیم، یعنی این فیلم خانوادگی هم است یا «بیبدن» فیلمی درباره خانواده است و خانوادهها باید این فیلم را ببینند و با دغدغههای نسل جدید در حوزه تکنولوژی و سایر مسائل آشنا شوند و پیامدهای یک رفتار اشتباه در خانواده را درک کنند. یکی از موفقیتهای این دوره سازمان سینمایی همین سیاستگذاری در حوزه ژانرهاست و امروز نتایجش را میبینیم.
اگر میخواهیم تعریف کنیم، فیلمهای اجتماعی که در این سالها ساخته میشد کجاست، اول باید شرایط سال ۱۴۰۱ را در نظر بگیریم.
خیلی از فیلمسازان اجتماعی خودشان به خاطر اغتشاشات حاضر به تولید فیلم نبودند. طبیعتاً بر همین اساس نمیتوانستند تصمیمگیری جامع و کاملی داشته باشند، اما در سال جاری آمدهاند و در حال تولید فیلم هستند. حالا الان یک فیلمساز اجتماعی بیاید و فیلم کودک بسازد، ما مقصر هستیم یا اگر یک فیلمساز اجتماعی دوست دارد فیلم ورزشی بسازد، این به معنای ساختهشدن فیلم اجتماعی نیست.
اجتماع یک معنای فراگیر دارد که اول باید به این مقوله دقت کرد. ما با فیلمهای سیاهنما و ناامیدکننده به طور جدی برخورد کردهایم و معتقدیم تولید این جنس از این فیلمها باید کاهش پیدا کند. کاری که ما کردیم سالمسازی در سینما بود. یکسری دوستان واژههایی را به کار میبرند که، چون تفسیر نمیشود، در فضای رسانه میچرخد. مثلاً میگویند خیلی از سینماگران بیکار هستند. ما که اشتغال ایجاد کردهایم و تولید فیلمهای فارابی از پنج فیلم به ۱۷ فیلم رسیده است.
وقتی اشتغال ایجاد میشود، میگویند دولت چرا دخالت میکند. اشتغال که ایجاد نمیکند، میگویند چرا همه ما بیکاریم، بعد مگر دولت مقصر بیکاری سینماگران است؟ الان هر کسی که بیاید و پروانه ساخت بگیرد، ما در خدمتش هستیم.
ما در حوزه سیاستگذاری محدودیتی ایجاد نکردهایم که بگوییم فقط ۱۰۰ فیلم در سال ساخته شود. اگر میگوییم حمایت شود، میترسیم حمایت کنیم و بعد بگویند چرا آنقدر دولت حمایت میکند. تناقض گفتار و گفتمان در حوزه سینما وجود دارد، بدون اینکه تحلیلی صورت گیرد. همین امسال یک فیلم اجتماعی خوب مثل «بیبدن» داشتیم. فیلمهایی را که پیرامون مسائل اجتماعی خودشان ساخته شدهاند، در جشنواره داشتیم.
حالا اگر جنس خاصی از سینما مدنظرشان است، باید دقیقاً به آن اشاره کنند. مثلاً میگویند چرا مثل فلان کارگردان فیلم نداریم، من میگویم در سال بعد و با آرامش خاطری که در بین سینماگران ایجاد شده است، همه در حال آمدن هستند.
خیلی از فیلمسازان در سالهای گذشته میگفتند سینما با تنفس مصنوعی زنده است و امروز که اشتیاق و امید و آشتی مخاطب اتفاق افتاده چیز دیگری میگویند. ما اول باید شکرگزار این شرایط باشیم بعد برای آینده بهتر سینمای ایران برنامهریزی کنیم. این هم فقط در یک صورت اتفاق میافتد، در صورتی که با همدیگر گفتگو و بهترین راهکارها را پیدا کنیم. در سازمان سینمایی به روی همه باز است و هر کسی که بخواهد فیلم بسازد در خدمتش هستیم.
توجه به کانون خانواده و سالمسازی مضامین فیلمها برایمان اهمیت دارد و شوخیهای اروتیک و مواد مخدر که در سینمای ایران زیاد بود، به حداقل رسیده و مسیری که ما با تمام سختیهایش و فشارها طی کردیم، امیدواریم به جایی برسد که هر ایرانی با هر نگرشی بتواند با خانوادهاش راحت فیلم ببیند.